Ngày 06/12/2025, Trường Đại học Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức buổi đánh giá luận án tiến sĩ cấp trường cho nghiên cứu sinh Trần Chí Hải, ngành Công nghệ thực phẩm với đề tài: “Nghiên cứu sử dụng dung môi eutectic sâu để thu nhận astaxanthin từ vỏ tôm sú (Penaeus monodon), bước đầu thử nghiệm tạo màng bao bảo quản tôm”. Luận án được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Lê Thị Hồng Ánh – công tác tại Trường Đại học Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh. Tham dự buổi lễ có Nhà giáo ưu tú, PGS.TS Nguyễn Xuân Hoàn, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Nhà trường; Nhà giáo ưu tú, PGS.TS Lê Thị Hồng Ánh - Phó Hiệu trưởng Nhà trường; các thành viên trong Hội đồng đánh giá luận án, tập thể người hướng dẫn, phòng Quản lý Sau đại học, Ban chủ nhiệm và các giảng viên khoa Công nghệ Thực phẩm, người thân cũng như bạn bè của nghiên cứu sinh.
Nhà giáo ưu tú, PGS.TS Nguyễn Xuân Hoàn, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Nhà trường phát biểu trong buổi bảo vệ Luận án tiến sĩ cấp trường
Nghiên cứu sinh Trần Chí Hải và người hướng dẫn khoa học PGS.TS. Lê Thị Hồng Ánh
Tổng quan nghiên cứu và định hướng khoa học
Astaxanthin là hợp chất có hoạt tính sinh học mạnh, được biết đến với khả năng chống oxy hóa vượt trội và ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm và công nghệ sinh học. Nguồn vỏ tôm sú – phụ phẩm phong phú của ngành thủy sản – chứa hàm lượng astaxanthin đáng kể nhưng đến nay vẫn chưa được khai thác hiệu quả.
Luận án của NCS Trần Chí Hải tập trung xây dựng quy trình chiết tách astaxanthin theo hướng công nghệ xanh, ứng dụng hệ dung môi eutectic sâu (DES) kết hợp với các kỹ thuật chiết xuất tiên tiến nhằm tối ưu hiệu suất thu nhận. Đồng thời, nghiên cứu cũng phát triển màng sinh học chitosan tích hợp astaxanthin phục vụ bảo quản tôm tươi, hướng đến các giải pháp bao bì sinh học thân thiện môi trường.
NCS Trần Chí Hải tại hội đồng đánh giá Luận án Tiến sĩ cấp trường tại Trường Đại học Công Thương TP.HCM
Những điểm mới nổi bật của luận án
Nghiên cứu mang lại nhiều đóng góp khoa học và thực tiễn quan trọng:
● Tối ưu chiết xuất astaxanthin bằng dung môi eutectic sâu (DES)
Hệ dung môi choline chloride – acid lactic (tỷ lệ mol 1:2, chứa 15% nước) kết hợp 45% ethanol giúp đạt hiệu suất chiết 39,10 µg/g, vượt trội hơn so với các dung môi truyền thống như ethanol và hexan, đồng thời giảm thiểu tác động môi trường.
● Ứng dụng công nghệ siêu âm và vi sóng trong quá trình chiết xuất
Hai kỹ thuật UAE và MAE rút ngắn thời gian chiết và nâng cao hiệu suất; trong đó, phương pháp MAE đạt mức tối ưu 60,06 µg/g astaxanthin.
● Phát triển màng sinh học chitosan – DES – astaxanthin
Màng sinh học mới phát triển thể hiện nhiều ưu điểm vượt trội:
· Khả năng kháng oxy hóa mạnh
· Kháng khuẩn hiệu quả đối với Staphylococcus aureus và Salmonella typhimurium
· Tiềm năng ứng dụng cao trong bảo quản thủy sản, rau quả tươi và sản xuất bao bì sinh học thân thiện môi trường
● Xây dựng mô hình động học ổn định astaxanthin trong màng
Mô hình động học bậc hai cho thấy thời gian bán hủy của astaxanthin trong màng có thể kéo dài đến 64 ngày, chứng minh khả năng duy trì hiệu quả sinh học lâu dài.
● Khả năng ứng dụng thực tiễn trong bảo quản tôm tươi
Màng chitosan – DES – astaxanthin mang lại hiệu quả bảo quản rõ rệt:
· Ổn định màu sắc và trọng lượng tôm
· Kiểm soát pH và làm chậm quá trình phân giải protein
· Ức chế vi sinh vật trong điều kiện bảo quản lạnh
Những kết quả này khẳng định tiềm năng triển khai thực tế của vật liệu sinh học trong ngành thủy sản và công nghệ thực phẩm, góp phần bảo vệ chất lượng sản phẩm và giảm lãng phí thực phẩm.
Đánh giá của Hội đồng
Hội đồng đánh giá cao tính mới, giá trị khoa học và khả năng ứng dụng của đề tài. Luận án đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của một công trình nghiên cứu cấp Tiến sĩ, có đóng góp thiết thực trong việc thúc đẩy công nghệ xanh, khai thác hiệu quả phụ phẩm thủy sản và phát triển các giải pháp bao bì sinh học hiện đại.
Trên cơ sở đó, Hội đồng thống nhất nghiên cứu sinh Trần Chí Hải đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ cấp trường và đủ điều kiện đề nghị cấp bằng Tiến sĩ theo quy định hiện hành.
Hội đồng bảo vệ luận án Tiến sĩ cấp trường tại Trường Đại học Công Thương TP.HCM đã thành công tốt đẹp
Trường Đại học Công Thương TP. Hồ Chí Minh trân trọng chúc mừng nghiên cứu sinh Trần Chí Hải đã bảo vệ thành công luận án.
Nhà trường tin tưởng rằng những kết quả nghiên cứu này sẽ tiếp tục được phát huy, đóng góp tích cực cho lĩnh vực Công nghệ thực phẩm nói riêng và khoa học công nghệ nói chung.
Một số hình ảnh trong buổi bảo vệ:
Ban biên tập website HUIT
TT TS&TT
Theo Phòng QLSĐH
