Từ học sinh đến tân sinh viên: Hành trình chọn ngành “xịn mịn” của Gen Z

Anh Phạm Thái Sơn, Giám đốc trung tâm tuyển sinh và truyền thông "bật mí" về cách nộp nguyện vọng cho "chắc chắn" đậu đại học mà học sinh "yêu thương".

Trong bối cảnh thị trường lao động biến động, cơ hội nghề nghiệp mở rộng nhưng cũng đầy cạnh tranh, việc chọn ngành học, chọn trường đại học không còn đơn thuần là một bước thủ tục, mà đã trở thành một “cuộc deal” chiến lược: nơi Gen Z cần hiểu mình, hiểu ngành và hành động một cách chủ động.

Tự hiểu mình bước đầu tiên để “chốt ngành” chuẩn chỉnh

Khác với thế hệ trước, Gen Z ngày nay chủ động hơn trong hành trình chọn nghề. Không còn tư tưởng “bố mẹ chọn gì thì học nấy”, các bạn học sinh hiện đại bắt đầu từ chính câu hỏi: “Tôi là ai?”, “Tôi thích gì?”, “Tôi có thế mạnh gì?”, “Tôi muốn trở thành người như thế nào trong tương lai?”

Để trả lời những câu hỏi đó, các công cụ hướng nghiệp như MBTI, Holland Code, trắc nghiệm tính cách, trắc nghiệm nghề nghiệp,… đang ngày càng được nhiều học sinh tiếp cận. Bên cạnh đó, việc tham gia các buổi workshop, talkshow hướng nghiệp, hay các hoạt động trải nghiệm nghề nghiệp cũng giúp các em hiểu rõ bản thân hơn trước khi đưa ra lựa chọn ngành học phù hợp.

Hình ảnh các bạn lớp 12 tham gia talkshow hướng nghiệp

Nghiên cứu kỹ ngành – trường: Không khác gì “stalk crush”

Hiểu bản thân thôi chưa đủ, Gen Z còn rất kỹ lưỡng trong việc tìm hiểu thông tin về ngành học và trường đại học. Việc “stalk” các trường đại học qua website, fanpage, group sinh viên, video review, TikTok,... trở thành một thói quen phổ biến.

Các yếu tố được quan tâm không chỉ dừng lại ở tổ hợp xét tuyển và điểm chuẩn, mà còn mở rộng đến vị trí địa lý, môi trường học tập, ký túc xá, học phí, cơ hội việc làm, hoạt động ngoại khóa, cơ sở vật chất,... Một số học sinh thậm chí còn theo dõi cả đời sống sinh viên tại trường thông qua vlog, forum hay mạng xã hội.

Hình ảnh các bạn học sinh lớp 12 tìm hiểu thông tin các trường Đại học

Đặc biệt, mùa tuyển sinh 2025 dự kiến có nhiều thay đổi: các trường đại học đưa ra thêm nhiều tổ hợp xét tuyển mới, phương thức tuyển sinh đa dạng hơn như xét học bạ, đánh giá năng lực, portfolio cá nhân,... Điều này đòi hỏi học sinh phải liên tục cập nhật để không bị “lệch sóng”.

Hình ảnh các bạn học sinh lớp 12 tìm hiểu thông tin tại bàn tư vấn của HUIT

Lập chiến lược nguyện vọng – hành động như người đi săn cơ hội

Anh Phạm Thái Sơn, Giám đốc trung tâm tuyển sinh và truyền thông "bật mí" về cách nộp nguyện vọng cho "chắc chắn" đậu đại học mà học sinh "yêu thương".

• Nhóm 1 – Tham vọng: Gồm 1-2 ngành/trường top, điểm chuẩn cao hơn khả năng dự kiến. Đây là nhóm “dám mơ”, nhưng vẫn nằm trong tầm với.
• Nhóm 2 – Vừa sức: 2-3 ngành/trường có điểm chuẩn phù hợp với năng lực thực tế, có tính khả thi cao. Đây là vùng “an toàn nhưng không nhàm chán”.
• Nhóm 3 – Phòng thân: 1-2 nguyện vọng thấp hơn điểm dự kiến 1-3 điểm, nhằm đảm bảo không bị rơi vào tình trạng “trắng tay”.

Ngoài ra, Gen Z cũng đặc biệt lưu ý tới thứ tự ưu tiên nguyện vọng, yếu tố mang tính quyết định vì mỗi thí sinh chỉ được xét trúng tuyển một nguyện vọng duy nhất theo thứ tự đã đăng ký.

Đừng chọn ngành theo trào lưu, hãy chọn điều khiến bạn hứng thú mỗi ngày

Thực tế cho thấy, nhiều sinh viên sau khi bước chân vào đại học mới nhận ra ngành mình học không giống như kỳ vọng. Một phần nguyên nhân đến từ việc chọn ngành theo phong trào, chạy theo xu hướng “ngành hot”, hoặc chịu ảnh hưởng quá nhiều từ bạn bè, gia đình.

Việc chọn ngành không chỉ ảnh hưởng đến 4-5 năm đại học, mà còn là nền tảng cho sự nghiệp lâu dài về sau. Vì vậy, lời khuyên từ các chuyên gia hướng nghiệp là: Chọn ngành học khiến bạn cảm thấy “thuộc về” nơi bạn sẵn sàng dấn thân, khám phá, và phát triển lâu dài.

Chọn ngành là “đặt cọc” cho tương lai đừng để trượt vì thiếu hiểu mình

Trong muôn vàn ngành nghề, cơ hội và lựa chọn, điều quan trọng nhất không phải là điểm số thật cao, mà là sự hiểu mình – hiểu ngành – hiểu lộ trình. Bằng một chiến lược khôn ngoan, sự chủ động tìm kiếm thông tin và dũng cảm theo đuổi điều phù hợp, Gen Z hoàn toàn có thể biến kỳ tuyển sinh trở thành một cú chốt deal thành công cho tương lai.

Hỡi các bạn học sinh lớp 12, đừng để đến phút 89 mới hoang mang giữa hàng trăm lựa chọn. Hãy bắt đầu từ hôm nay, bằng một câu hỏi thật giản dị: “Tôi muốn trở thành ai trong tương lai?”. Câu trả lời ấy có thể dẫn bạn đến một ngành học không quá “hot”, nhưng đủ đúng, đủ hợp và đủ để bạn tỏa sáng.

 Ban biên tập website HUIT

TT TS & TT